ફિલ્મ – રોક ઓન
વર્ષ – ૨૦૦૮
ગીત- મેરી લોન્ડ્રી કા ઇક બિલ
ગાયક – ફરહાન અખ્તર
ગીતકાર – જાવેદ અખ્તર
સંગીત- શંકર અહેસાન લોય
૨૦૦૮ નું એ વર્ષ હતું ત્યારે મારી આ જ જીવનશૈલી… અભિગમ .. હતો , જે આ ગીત માં છે. બેફિકરો, છતાં વ્યસ્ત. કામ એવા જે બીજા બધા માટે કદાચ નાખી દીધા જેવા લાગે પણ મારા માટે સૌથી અગત્યના. અને એ કામો પાછળ દિવસભરની વ્યસ્તતા. અને એ વ્યસ્તતા ના સંભારણા આજે પણ અકબંધ છે. મુવી જોવા જવું, કે મિત્રો સાથેની રોજ મોડી રાત સુધી રખડપટ્ટી . અને હા, મારી પેલી નવલકથા – “સળગતા શ્વાસો” પણ ખરી ને ! આ નવલકથા જ્યારે લખાઈ રહી હતી ત્યારે ઘણા બધા મિત્રો એને જેમ જેમ લખાતી તેમ તેમ વાંચતા. અરે એવી મહેફીલો પણ જામતી જેમાં મિત્રો ટોળે વળીને બેઠા હોય, ને હું નવલકથા વાંચતો હોઉં , અને એમના પ્રતિભાવ ઝીલતો હોઉં. ઓલી ફિલ્મો માં હોય છે ને – હીરો જોડે ગીટાર . એમ મારી પાસે મારી નવલકથા ! જે પૂરી ન થઇ ત્યાં સુધી અધુરી રહી, અને રોજ સવાર પડતા મને યાદ આવતી મારી એ અધૂરી નવલકથા. વાર્તા પ્રમાણે ઘણા પડકારો પણ આવતા ગયા, અને એ ઝીલવાની ખૂબ મઝા પડેલી. એક બે મુદ્દા એવા હતા જે ઊંડું રિસર્ચ માંગીલે એવા હતા. અને એ રિસર્ચ મેં દિલો જાનથી કરેલું. ૧ ) મેડીકલ ને લગતું રિસર્ચ, જેમાં પપ્પાને મેડીકલ એસોસિએશન તરફથી મળેલા ટીબી કોન્ફરન્સ ના આમંત્રણને પણ માન આપી આવેલો. (૨૦૦૬માં પપ્પાનું અવસાન થયું પછી પણ ઘણા વર્ષો સુધી એસોસિએશન ના કાગળો આવ્યા કરતા, આ લખી રહ્યો છું ત્યારે જ અહેસાસ થયો કે હમણાં થી એ કાગળો આવતા બંધ થઇ ગયા છે) જોકે ફોન કરીને સ્પેશીયલ પરવાનગી મેળવેલી, કે હું ડોક્ટર નહીં બલકે ડોક્ટર પુત્ર છું અને ડોક્ટરોની આ મહેફિલમાં જોડવા ઇચ્છું છું. પછી પુસ્તકો પણ ઘણા વાંચ્યા પણ મને જે માહિતી જોઈતી હતી એ મળતી જ નહોંતી એટલે છેલ્લે એક ડોક્ટર મિત્ર વહારે આવ્યા. જેમની સાથે રીતસરની મીટીંગ ગોઠવીને એમના જ્ઞાનનો લાભ લીધો. ૨) એ જ રીતે મુસ્લિમ કોમ્યુનીટી ની એક રીલીજીયસ વાત હું નવલકથામાં મારા જ્ઞાન અને વાંચન પ્રમાણે લઇ આવ્યો તો ખરો પણ એને મુસ્લિમોનું સમર્થન મળે એ મારા મતે ખૂબ જરૂરી હોવાથી મૌલવીઓને મળ્યો, પણ છેલ્લે તો એક જાણકાર મુસ્લિમ મિત્ર જ કામ આવ્યો. જોકે એ ગાળામાં એક ગીટાર પણ લાવેલો, આ અસ્ત વ્યસ્ત યાદો… વસ્તુઓ … અને લોકો આંખ સામે તરવરી ઉઠે છે જયારે સાંભળું છું – અસ્ત વ્યસ્ત વસ્તુઓને વ્યવસ્થિત પરોવીને રજુ થયેલું આ ગીત…
“મેરી લોન્ડ્રી કા ઇક બિલ,
ઇક આધી પડી નોવેલ,
ઇક લડકી કા ફોન નંબર,
મેરે કામ કા એક પેપર..
મેરે તાશ સે હાર્ટ કા કિંગ,
મેરા ઇક ચાંદી કા રીંગ,
પિછલે સાત દિનો મેં મેંને ખોયા…
કભી ખુદ પે હસા મેં ઔર કભી ખુદ પે રોયા…”
એક છોકરીનો ફોન નંબર લીધા હોવાનો એક પ્રસંગ યાદ આવે છે, કોલેજમાં યુનીવર્સીટીની પરીક્ષા સમયે એક છોકરી જોયેલી, બીજી કોલેજ ની હતી . અને સાલ્લી એ એક દિવસ સ્માઈલ આપી. તો મેં પણ જવાબ માં જોડે જઈને આખુ પેપર સોલ્વ કરી નાંખ્યું, એટલું જ નહીં , ભાયડાએ નંબર પણ માંગી લીધો અને એણે આપી પણ દીધો. બસ, એટલું જ ! આખુ વેકેશન વિચાર્યા કર્યું કે ફોન કરીશ, પણ હિંમત ન થઇ તે ન જ થઇ. પછી એક દિવસ એવો વિચાર પણ આવેલો (કસમ થી આવેલો) કે એ કદાચ આપણા વિષે એવું સારું ન પણ વિચારતી હોય . એટલે ભઈ માંડી જ વાળો ! જોકે એનો નંબર લખાયેલું ચોપડાનું છેલ્લું પાનું એક યાદ સમું તો હતું. પેલ્લીવાર હિંમત કરી ને કોઈ છોકરીનો નંબર માંગ્યાની યાદ. નંબર મેળવ્યાની યાદ. સમય જતા એ ચોપડો પણ ખોવાયો અને એના ચહેરા કે અવાજની યાદ પણ સાવ ભૂંસાઈ ગઈ.
ફિલ્મની ટીકીટો સંઘરી રાખવાની આદત આજ સુધી નથી ગઈ, એના માટે એક જુદો ડબ્બો ફાળવેલો. જેમાં ટીકીટ પાછળ ફિલ્મનું નામ પણ લખી રાખતો. જેમાં હાલમાં જ તૂટેલી ટોકીઝ રીલીફની પણ ઘણી ટીકીટો છે. મેં પહેલા પણ કદાચ કહ્યું છે કે હું વ્યક્તિ કરતા વસ્તુઓ સાથે બહુ જલ્દી લાગણીના તાંતડે બંધાઈ જઉં છું ,અને એ તાંતડો એટલો મજબૂત હોય છે કે ક્યારેક તો વેફરના ખાલી પેકેટ પણ ફેંકવાના જીવ ના ચાલે. મારા ટૂંકા પડેલા જેકેટ મને ક્યારેક ભર ઉનાળે પણ યાદ આવી જાય. પછી મમ્મી દ્વારા જાણ થાય કે એ જેકેટ વાસળવાળીને આપી દેવાયું છે ત્યારે ખરેખર ખૂબ દૂખ થાય, અને એ દુઃખ મહિનાઓ સુધી સતાવ્યા કરે.
“પ્રેઝન્ટ મિલી ઇક ઘડી,
પ્યારી થી મુજે બડી,
મેરી જાને કા પેકેટ,
મેરી ડેનીમ કી જેકેટ,
દો વન ડે મેચ કે પાસીસ..
મેરે નયે નયે સન ગ્લાસીસ,
પિછલે સાત દીનોમે મૈને ખોયા,
કભી ખુદ પે હંસા મેં ઔર, કભી ખુદ પે રોયા..”
વસ્તુ સંગ્રહની આ આદત નાનપણમાં એની ચરમસીમાએ હતી. નાનપણમાં મમ્મી મને સદરો પહેરાવતા. એ સદરાનું ખિસ્સું હંમેશા ફૂલેલું હોય. એમાં જગતભરનો કચરો ભર્યો હોય. માચીસના છાપ, ફિલ્મ સ્ટારના છાપામાંથી કાપેલા ફોટા, ક્યારેક થોડું ચિલ્લર ને ક્યારેક તો ખાઈ લીધેલી પેપ્સી કોલાની ખાલી થયેલ કોથળી. આવું બધું શર્ટ જેવા સદરાના ઉપરના ખિસ્સામાં ભરીને આખો દિવસ ફર્યા કરતો. એમાં એક વખત એવું થયું કે મારા કાકીમા એ મને એમના ઘરે નાચવા બોલાયો. મારા એક કાકાનું ઘર મારા ઘરને અડીને જ આવેલું છે. હું ત્યારે નાનો ને મારા કઝીન ભાઈ હરદેવભાઈ અને હેતલબેન કોલેજીયન. એ દિવસે થયેલું એવું કે ભારત પાકિસ્તાન સામે મેચ જીતી ગયેલું અને એની ખુશીમાં હરદેવભાઈ અને હેતલબેને ડ્રોઈંગ રૂમમાં આનંદની અભિવ્યક્તિ રૂપે નાચવાનું શરુ કર્યું, કાકીમાને હું યાદ આવ્યો અને મને પણ એમના ઘરે નાચવા બોલાવાયો, ભાઈ – બહેન જોડે મેં નાચવાનું શરુ તો કર્યું, પણ જેવો હું થોડું નાચું કે મારા ખિસ્સામાંથી એકાદ વસ્તુ નીચે પડે. એ વીણું ત્યાં બીજા ઠેકડે પાછી બીજી વસ્તુ. કાકીમા મારી આ પ્રક્રિયા જોઇને સ્માઈલ કરે, ને હું ય સામું – સ્માઈલ ! એ દિવસે હરદેવભાઈ અને હેતલબેને મને બરાબરનો ટકોરેલો – આ શું બધું ખિસ્સામાં લઈને ફર્યા કરે છે ? પછી મેં ઘરે મમ્મીને જઈને કહી દીધું – મેં તો પહેલા જ કીધેલું , મારે નાચવા નથી જવું !
છેલ્લા કેટલાય વર્ષોથી મારી સુખ દુઃખની સાથી રહેલી મારી બેગનો મેં ગઈ કાલે એક મસ્ત ફોટો પાડ્યો. (જે હાલ મારા મોબાઈલના વોલપેપર પર પણ છે) હવે એ ક્ષીણ થઇ રહી હોવાથી એને ઓછી વાપરવાનો નિર્ણય લીધો છે. બેશક, એ બેગ પણ મને ખૂબ જ પ્રિય છે.
વસ્તુઓ ની જેમ યાદોનું પણ એવું જ વળગણ ! થેંક ગોડ, યાદો ક્યારેય ખોવાતી નથી.
“કૈસે ભૂલું, સાતવાં જો દિન આયા..
કીસીને… તુમસે.. ઇક પાર્ટી મેં મિલવાયા,
કૈસા પલ થા, જિસ પલ મૈને તુમકો પહેલીબાર દેખા થા,
હમ જો મિલે પહેલીબાર , મૈને જાના ક્યા હૈ પ્યાર ,
મૈને હોશ ભી ખોયા, દિલ ભી ખોયા,
કભી ખુદ પે હંસા મેં ઔર કભી ખુદ પે રોયા..
મૈને પિછલે સાત દિનો મેં યે સબ હૈ ખોયા..”