ફિલ્મ – સડક
વર્ષ – ૧૯૯૧
ગીત- જબ જબ પ્યાર પે પહેરા હુઆ હૈ
ગીતકાર- સમીર
ગાયક – અનુરાધા પોંડવાલ , કુમાર સાનુ
સંગીત – નદીમ – શ્રવણ
મહેશ ભટ્ટના ઘણા ગીતોમાં રસ્તા પર ના વણઝારા ગીતો ગાતા હોય.. અને એમના શબ્દો પ્રેમી યુગલની ભાવનાઓની વાચા બનતા હોય.
યાદ કરો આશિકી ફિલ્મનું “તું મેરી ઝીંદગી હૈ..” માં પણ વણઝારા અને એમાંય મુખ્યત્વે એક નાની ક્યુટ છોકરી આ ગીત ગાય છે, પછી ભટ્ટ કેમ્પનું જ બીજું મુવી ‘નાજાયઝ’ નું મારું અતિપ્રિય ગીત “અભી ઝીંદા હું તો જી લેને દો’ માં નસીરુદ્દીન રસ્તે ગઈ રહેલા લોકો સાથે જોડાય છે. હજુ યાદ કરીશ તો આવા બીજા મીનીમમ ૫ ગીતો તો મળી જ આવશે. આ ગીત, ” જબ જબ પ્યાર પે પહેરા હુઆ હૈ..” મુઝરામાં ગવાઈ રહ્યું છે, તવાયફો નાચી રહી છે અને પ્રેમી યુગલની લાગણીને વાચા મળી રહી છે. ભટ્ટની ફિલ્મો માં આવતી કોમન બાબતો વિષે તો હું આખી લેખોની હારમાળા લખી શકું. પણ અત્યારે તો ફક્ત બીજી એક જ વાત કરીને વિરમીશ… એ બીજી વાત એ કે ઘણી ભટ્ટ કેમ્પ ફિલ્મમાં વિષય તરીકે એવું બતાવાયું છે કે વેશ્યાવૃત્તિ માં ધકેલાયેલી યુવતી સાથે હીરો પ્રેમમાં પડે , સમાજનો સામનો કરે અને એ યુવતીને એ દલદલમાંથી બહાર કાઢે. આ વિષય સાથેની સૌથી પોપ્યુલર ફિલ્મ એટલે ‘સડક’. ઉપરાંત ભટ્ટ કેમ્પની જ સલમાન સ્ટારર ‘બાગી’ અને આ પ્રકારની એમની સૌથી લેટેસ્ટ હિમેશ સ્ટારર ‘કજરારે’ જે પૂજા ભટ્ટે જ ડીરેક્ટ કરેલી. આ વિષય સાથેની બીજી પણ કેટલીક ફિલ્મો ભટ્ટ કેમ્પમાં બની છે જેમકે ઇમરાન હાશ્મી સ્ટારર ‘આવારાપન’. પણ આ દરેક ફિલ્મમાં મને સૌથી વધુ ખૂંચતી બાબત એક જ છે, કે દરેક ફિલ્મમાં હિરોઈન વેશ્યાવૃત્તિ માં ધકેલાઈ તો હોય પણ છતાં પ્યોર રહી હોય. એનું શિયળ લુંટાયું ના હોય. આવું દર્શાવવા પાછળનું કારણ હું એમ સમજુ છું કે ભારતના લોકો કે પુરુષો એક ડહોળાઈ ગયેલા શરીરવાળી છોકરીને હિરોઈન તરીકે ન સ્વીકારે એવું આ ફિલ્મ મેકર માનતા હશે. વેલ, કદાચ તેમણે રિસ્ક ઉપાડીને એવું દર્શાવ્યું હોત કે હીરોઈનનું શિયળ લુંટાઈ ચુક્યું છે છતાં હીરો એને સ્વીકારી રહ્યો છે તો કદાચ સમાજમાં એની સારી છાપ પણ પડી શકી હોત. વિવિધ સંસ્થાઓ સહીત સરકાર યુવાનોને પ્રોત્સાહિત કરવા સ્કીમો કાઢે છે કે એક વેશ્યાને પરણો તો તમને બિરદાવવા આટલા રૂપિયા આપવામાં આવશે. છતાં ભાગ્યે જ કોઈ યુવાન આ સ્કીમનો લાભ લે છે. અથવા જે લે છે એને કદાચ રૂપિયામાં જ રસ હોય છે. સરકારને બદલે ફિલ્મોએ આ કામ કર્યું હોત તો રૂપિયા આપ્યા વગર પણ સમાજમાં આ સુધારો થઇ શક્યો હોત, અને એ લગ્નો પણ કરોડો રૂપિયામાં ન ખરીદી શકાય તેવી લાગણીવાળા સંબંધોમાં પરિણમ્યા હોત. પણ એક કેલ્ક્યુલેટેડ ફિલ્મ મેકર એવું રિસ્ક શું કામ લે?
અને આ ધંધામાં ધકેવાયેલી છતાં પ્યોર રહેલી સ્ત્રીને પ્રત્યે તો કોઈ પણ સામાન્ય પુરુષને લાગણી ઉપજે, એમાં વળી શું મોટી વાત. આ ધંધાનો સંપૂર્ણપણે ભોગ બનેલી કોઈ છોકરીને જો અપનાવામાં આવે તો જ વિષય સાર્થક થયો ગણાય. અને ત્યારે જ હીરો ની અનન્ય લાગણીનો પરિચય થાય.
હવે ગીત તરફ આગળ વધીએ… આ ગીતમાં નદીમ શ્રવણની ખુબ જ કર્ણપ્રિય કમ્પોઝીશન છે, અને ગીતકાર સમીરે પણ સરળ શબ્દોમાં અદભુત વાત કરીને બાજી મારી છે. ઇન્ડીયન કલ્ચર પ્રમાણે કોઈ છોકરા છોકરી પ્રેમમાં પડે એ ટોક ઓફ ધ ટાઉન ગણાય છે. અને પાછા નાત જાતના સીમાડાઓ પણ અનેક. અરે એની ચરમસીમા તો જુઓ, ક્યારેક છોકરો છોકરી એક જ નાત ના હોય છતાં માં-બાપને પરિવાર અનુકુળ ન આવતું હોય એટલે લગ્ન ન થવા દેતા હોય. આવા સીમાડાઓને કારણે જ ભારતમાં મહાન પ્રેમકથાઓ જન્મ લે છે. એની ખાતરી કરવા તમે તમારા જ મિત્ર વર્તુળમાં કે રીલેટીવ્સમાં જોઈ જોજો, તમને ૧૦ માં થી ૩ યુગલો તો ઓછામાં ઓછા એવા જોવા મળશે જેમણે પ્રેમ લગ્ન કર્યા હશે અને એ માટે તેઓ સમાજ સામે લડ્યા હશે કે માં-બાપના વિરોધનો સામનો કર્યો હશે. મુખડામાં એક ખુબ જ સુંદર વાત કરાઈ છે કે આવી રોક ટોક થાય છે ત્યારે પ્રેમીઓનો સંબંધ વધુ ગાઢ થાય છે. એનું સીધું અને સ્પષ્ટ કારણ એક જ છે કે બે માંથી એક જણ આ લડાઈમાં એક ડગલું પણ ભરે તો બીજાને એના માટે ભારોભાર માન અને ગર્વ ઉપજે. છોકરીને જાણ થાય કે છોકરાએ એના માટે પોતાના ઘરમાં ઝગડો કર્યો હતો તો છોકરી છોકરા પર વધુ આફરીન થઇ જાય.. એ તો પછી એના પ્રેમીને વ્હાલથી ભરી મુકે. અને એનાથી પ્રેરિત થઈને પોતે પણ આ લડાઈમાં બે ડગલા આગળ વધે, અને આવી રીતે જ ડગલા ભરતા ભરતા પ્રેમીઓ એમની મંઝીલ સુધી પહોંચી જતા હોય છે. અને આ સફરમાં તેઓ એકબીજાનું મહત્વ પણ સમજતા થાય છે. એકબીજાને ગુમાવવાનો વારો આવશે તો એમના પર શું વીતશે એ પણ આ સફરમાં તેમને સમજાઈ ગયું હોય છે…
“જબ જબ પ્યાર પે પહેરા હુઆ હૈ,
પ્યાર ઔર ભી ગહેરા…ગહેરા… હુઆ હૈ,
દો પ્યાર કરને વાલો કો જબ જબ દુનિયા તડપાયેગી..
મુહબ્બત…. બઢતી જાયેગી….
કુછ ભી કર લે દુનિયા… યે ના મીટ પાયેગી…
મુહબ્બત …. બઢતી જાયેગી….
હો…. જબ જબ પ્યાર પે પહેરા હુઆ હૈ…. “
પ્રેમ એ સાહજિક છે અને એથી વિશેષ એ પ્રાકૃતિક છે. જેમ વાદળોનું વરસવું, વીજળીનું ચમકવું , ફૂલોનું મહેકવું અને બુલબુલનું ચાહેકવું એ પ્રકૃતિનો નિયમ છે ,એમ પ્રેમ થવો એ પણ એટલું જ પ્રાકૃતિક છે. ઘણા લોકો આ પ્રેમીઓને આગળ વધતા અટકાવવા માટે આગળ વધે છે, તેમના પર શામ ડામ દંડ ભેદ અપનાવે છે, છતાં એ પ્રેમીઓનો નિર્ણય અફર હોય છે. અને પછી લોકો એવું કહે છે કે સાલાઓ કેવા છે? આટલું બધું થયું છતાં સુધારતા નથી, મરવા તૈયાર છે, પણ એક બીજાને છોડવા માટે નહીં. મૂરખા છે ને સાલાઓ? અરે ભાઈ, એ મૂરખા નથી, તું મુરખો છે. એમનો પ્રેમ એ તો ઈશ્વરે આ ધરતી પર પાથરેલું સૌન્દર્ય છે. અને ઈશ્વર પોતાની સૌથી સુંદર રચના એટલી નબળી થોડી બનાવે કે જેને કોઈ પણ આવીને નષ્ટ કરી જાય ! ઈશ્વરે મોકલેલા આ વાદળો તો વરસવાના જ… ભરપૂર વરસવાના… અને પછી વીજળીના કડાકા પણ થવાના… ઈશ્વરે મોકલેલા આ પ્રેમીઓ પણ એકબીજાના થઈને જ રહેવાના… એકબીજામાં સમાઈને મહેક્વાના … અને પ્રેમની વાતો કરીને ચહેકવાના…
“બાદલ કો બરસને સે, બીજલી કો ચમકને સે
કોઈ ભી રોક ના પાયેગા… કોઈ ભી રોક ના પાયેગા..
ફૂલોં કો મહેકને સે… બુલબુલ કો ચહેકને સે
કોઈ ભી રોક ના પાયેગા… કોઈ ભી રોક ના પાયેગા..
જબ જબ ઉલ્ફત કી રાહોં મેં દુનિયા દીવાર ઉઠાયેગી ,
મુહબ્બત… બઢતી જાયેગી…
હો…. જબ જબ પ્યાર પે પહેરા હુઆ હૈ…. “
પ્રેમીઓની મિલકત એમનો પ્રેમ જ છે, અને આ મિલકત કોઈ ન લૂંટી શકે. લૂંટી લૂંટી ને કોઈ શું લૂંટશે. જમાનો તેમને એકબીજાથી અલગ કરી દેશે, ઝંઝીરોમાં બાંધી દેશે, પણ એથી કાંઈ તેમણે એકબીજાને આપેલા વાયદાઓ થોડા બંધાઈ જશે. અરે પરાકાષ્ઠાએ જઈને તમે તેમને અલગ કરી લો તોય એ વાયદાઓની પરાકાષ્ઠા.. એ પ્રેમની.. યાદોની.. પરાકાષ્ઠા બે ડગલા આગળ જ રહેવાની. એનું કારણ પણ બહુ સરળ છે કે નફરત ની પરાકાષ્ઠા કરતા પ્રેમની પરાકાષ્ઠા વધુ શક્તિશાળી હોય છે. પ્રેમીઓને જુદા કરવા અશક્ય છે. દુનિયાની મોટામાં મોટી તાકાત પણ આ કામ ન કરી શકે અને ન જ કરી શકે. એમને જુદા કરવા તમે એમને દીવાલમાં ચણી દેશો તોય એ હૃદય છેલ્લા ધબકારા સુધી એકબીજા માટે જ ધબકતા રહેશે, અને એકબીજા માટે ફના થવાના ગૌરવ સાથે આ હ્રદય ધબકતા બંધ થશે. અને એ દીવાલ, કે જ્યાં એ ચણાયા હશે, કે એ જમીન જ્યાં એ દફનાવાયા હશે… એ જગ્યા સદીઓ સુધી પ્રેમનું પ્રતિક બની ને રોશન થયા કરશે. આવનારી અનેક જનરેશન્સ તેમને આદર્શ પ્રેમી તરીકે યાદ કરશે… ગામડાના ડાયરાઓમાં એમને યાદ કરવામાં આવશે, બોલીવૂડની ફિલ્મોમાં એમને કંડારવામાં આવશે… અને પ્રેમીઓના ટેક્સ્ટ મેસેજીસમાં એમના ઉલ્લેખ આવશે, કોઈ પોતાની પ્રિયતમાના મુખે રોમિયો સંબોધન સાંભળીને હરખાશે તો કોઈ છોકરી ને કોઈ દીવાનો પોતાની જુલિયટ કહેશે ત્યારે એ છોકરી તો શું સાચે સાચી જુલિયટ પણ પોતાનો જન્મ સાર્થક થયેલો ગણશે.
“ઇસ દિલ કી યાદોં કો.. મહેબૂબ કે વાદો કો…
કોઈ કયા બાંધે ઝંજીરો સે… કોઈ કયા બાંધે ઝંજીરો સે…
ચાહત કે ખઝાનો કો.. નઝરો કે ફસાનો કો..
કોઈ પા ન સકે જાગીરો સે.. કોઈ પા ન સકે જાગીરો સે…
જબ જબ દુનિયા દીલવાલો કો દીવારો મેં ચુનવાયેગી ..
મુહબ્બત… બઢતી જાયેગી…
હો…. જબ જબ પ્યાર પે પહેરા હુઆ હૈ….”
બસ એ જ લિ. યુવરાજ 